Code Copies in Kyrgyz Language Related to Russian


Abstract views: 103 / PDF downloads: 48

Authors

  • Seçkin Uysal Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.10416943

Keywords:

Kyrgyz, Russian, Language convergence, Code-Copying

Abstract

Kyrgyz language is one of the most important language among the Turkic languages and dialects because of its typology and multi stratum. The other feature of Kyrgyz language has linguistic convergence with Russian when it has formed. So a certain member of features based upon Russian came out as a chracteristic for Kyrgyz language. Linguistic convergence, Contact-Induced Language Change and code copying are generally has come out in the bilingual societies. In Kyrgyz there are a lot of morphemes and linguistic structure can be proved on the copied elements which are originally Russian. These are; calques, linguistic structure copies, exclamations, abbreviation of name format, copies of feminine gender (-a/-ya) that could be classified in a four main section.

Code-copying is one of the component of Kyrgyz language has increased gradually since at the end of the 19th century that formed it. Russian based structures do not make problem and deteriorate in communication of Kyrgyz society, printed and mass-media in Kyrgyz, in the literature as well. According to Turkish typology and its developing these structures are generally seen as a deteriotion and artificial facts. So that would not be correct to evaluate the Kyrgyz in this aspect linguistically. All effects that based upon Russian in Kyrgyz should be accepted as a stratum is important. Knowing these structures are essential for Turkish speakers who learning Kyrgyz and investigators of Turcology.

References

Abduldayev, E. (1998). Azırkı Kırgız tili. Kırgızstan.

Abılayeva, N., İbragimov, S. ve Sarılbekova, Z. (2003). Kırgız tili 11. Mamlekettik Til Cana Entsiklopediya Borboru.

Aikhenvald, A. Y. (2003). Mechanisms of change in areal diffusion: new, morphology and language contact. Journal of Linguistics, 39(1), 1-29.

Aksan, D. (1961). Anlam alışverişi olayları ve Türkçe. Türk Dili Araştırmaları Yıllığı -Belleten-, (9), 207-273.

Alımova, A. ve Musayev S. (2005). Kırgız tili 5 okutuu Orus tilinde cürgüzülgön mektepderdin V klassı üçün okuu kitebi. Biyiktik.

Arvas, A. (2022). Rusçanın Kırgızcaya etkisi: konuşma dili temelinde bazı tespitler. KutBilim Sosyal Bilimler ve Sanat Dergisi, 2(1), 1-8.

Auer, P. (2020). Language contact, pragmatic factor. Routledge.

Aydoğmuş, E. (2018). Kırgız öğrencilerin Türkiye Türkçesi öğreniminde yaptıkları yanlışlıklar ve yapılan yanlışlıklar üzerine öneriler (Manas Üniversitesi hazırlık sınıfında okuyan öğrenciler örneğinde). Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 8(1), 51-64.

Baskakov, N. (1966). O nyekotorıh tipologiçeskih izmeneniyah v sintaksise sovremennıh Tyurkskih literaturnıh yazıkov. Tyurkologiçeskiy Sbornik, İzdatel’stvo NAUKA.

Batmanov, İ. A. (1938). Upotrobleniye padejey v Kirgizskom yazıke, Frunze-Kazan. Kirgizskoye Gosudatsvennoye İzdatel’stvo Mektep.

Beyşeyev, E. B. (Red.). (1988). RKR= Russko-Kirgizskiy Razgovornik/Kırgızça-Orusça süylöşmö. Glavnya Redaktsiya Kirgizskoy Sovetskoy Entsiklopedii.

Biyaliyev, K. A. (2000). Kırgızskiy yazık (Spravoçnıy material). Kırgızsko-Rossiyskiy Slavyanskiy Universitet.

Bogorodintskiy, V. A. (1934). Vvedeniye v Tatarskoye yazıkoznaniye v svyazi s drugimi Tyurkskimi yazıkami, Kazan. Tatgozisdat Sektor Uçebno-Pedagogiçeskoy Literaturı.

Csato, E. A. (2001). Circum-Baltic Languages Volume 1 Past and Present. Östern Dahl and Amaria Koptjevskaja-Tamm (Ed.), Syntactic code-copying in Karaim in (s. 271-283). John Benjamins Pub.

Duman, G. B. (2013). Kırgızların Türkiye Türkçesi öğrenirken ad durum biçim birimleriyle ile ilgili yaptıkları hatalar ve çözüm önerileri. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 2(5), 82-94.

Ertezkoşan, M. (2023). Kırım Tatarcasında Rusça kopyalar [Yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/

GKLY= Grammatika Kirgizskogo literaturnogo yazıka çast 1 fonetika i morfologiya. (1987). İzdatel’stvo İlim.

Gümüş, M. (2014). Türkçe ile Kırgızca dil yapılarının dil öğretimi amaçlı karşılaştırması [Yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/

Heine K. and Kuteva T. (2003). On contact-induced grammaticalization. Studies in Language, 27(3), 529-572.

İsayev, D. ve Şneydman, V. (1988). Kratkiy samouçitel’ Kirgizskogo yazıka. Mektep.

Johanson, L. (2002a). Contact-induced change in a code-copying framework. Language Change. Mari C. Jones ve Edith Ersch (Ed,), The Interplay of Internal, External and Extra-Linguistic Factors in (s. 285-313). Mouton de Gruyter.

Johanson, L. (2002b). Do languages die of ‘structuritis? On the role of code-copying in language endangerment. Italian Journal of Linguistics, 14(2), 249-270

Johanson, L. (2007). Türk dil ilişkilerinde yapısal etkenler (N. Demir Çev.). TDK.

Johanson, L. (2008). Remodeling grammar copying, conventionalization, grammaticalization. P. Siemund, N. Kintana (Ed.), Language Contact and Contact Languages in (s. 61-79). Hamburg Studies on Multilingualism.

Kalıyeva, Ö. (2010). Razgovornik Russko-Kırgızskiy/Oruça-Kırgızça süylöşmö. Bişkek.

Karaca, O. S. (2010). Kazak Türkçesinde söz dizimi düzeyinde Rusça etkisi. Turkish Studies, 5(2), 1192-1209.

KATG= Kırgız adabiy tilinin grammatikası, I bölüm fonetika cana morfologiya. (1980). İlim Basması.

KTS= Kırgızça-Türkçö sözdük (Arıkoğlu, E. vd.). KTMÜ.

Mamıtov C. ve Sıdıkova B. (2012). Kırgız tili 7 okutuu orus tilinde cürgüzülgön mektepterdin VII klassı üçün okuu kitebi. Kırgız Entsiklopediyası Başkı Redaksiyası.

Mamıtova, C. ve Kulumbayeva, Z. (1971). Azırkı Kırgız tili (leksikologiya). Mektep Basması.

Maşrabov, A. A. (2015). Kırgız cana Orus tilderinin salıştırma grammatikasının negizderi. Batken Mamlekettik Universiteti Sülüktüü Gumanitardık Ekonomikalık İnstitut.

Matras, Y. (2009). Language contact. Cambridge University Press.

Mc Mahon, M. S. A. (1994). Understanding language change. Cambridge University Press.

Nuriahmetova, A. (2014). Günümüz Kırgız Türkçesinde Rusça unsurlar. The Journal of Academic Social Science Studies, 27, 333-347.

Oruzbayeva, B. O (1996). Kirgizskiy yazık, Tyurkskiye yazıki (Tenişev, E. R. Red.). Rossiyskaya Akamdiya NAUK.

Özeren, M. (2010). Kırgız Türkçesindeki Rusça alıntı sözcükler ve bu sözcüklerdeki ünsüz olayları. ZfWT, 2(2), 227-241.

Saparbayev, A. (2015). Leksikologiya. İmak-Ofset.

Sartbayev, K. K. (1957). Kırgız tilindegi koşmo süylömdün sintaksisi, cogorku okuu cayları üçün okuu kuralı. Kırgızstan Mamlekettik Okuu-Pedagokikalık Basması.

Şçerbak, A. M. (1961b). Grammatiçeskiy oçerk yazıka tyurkskih tekstov X-XIII vv. İz vostoçnogo turkestana. İdatel’stvo Akademii NAUK SSSR.

Şçerbak, A. M. (1977). Oçerki po sravnitel’noy morfologii tyurkskih yazıkov (imya). NAUKA.

Taranov, M. A. (2019). Slovarı tematiçeskiy Russko-Kirgizskiy 9000 slov. İzdatel’stvo TV.

Thomason, S. (2001). Language contact an introduction. Edinburgh University Press.

Tutova. E. vd. (2020). The processes of Switching and copying code from English into French in popular magazines and on social platfroms, Geplat. Caderno Suplementar, 3, 1-12.

Vasil’kova, G. A. (2022). İstoriya sozdaniya i formirovaniya Kırgızskoy grafiki. Kul’turnoye Naslediye, UDK, 43-47.

Yenisoy, H. S. (1998). Tarih boyunca Slav-Türk dil ilişkileri, Türkçede ve öteki Türk lehçelerinde Slav leksik unsurları. TDK.

Yunusaliyev, B. M. (1959). Kirgizskaya leksikologiya çast I (razvitiyek Kornevıh slov). Kirgizskoye Gosudartsvennoye Uçebno-Pedagogiçeskoye İzdatel’stvo.

Zaharova, O. V. (1965). Sopostavitel’naya grammatika Russkogo i Kirgizskogo yazıkov, Frunze Morfologiya. İzdatel’stvo Mektep.

Published

2023-12-30

How to Cite

Uysal, S. (2023). Code Copies in Kyrgyz Language Related to Russian. BURANA - Journal of Turcology Studies, 1(2), 52–65. https://doi.org/10.5281/zenodo.10416943

Issue

Section

Articles